റവി, കേരളത്തിലെ ഒരു ചെറു ഗ്രാമത്തിൽ നിന്നുള്ള ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന കർഷകൻ, ഒരു പ്ലാവ് മരത്തിന്റെ തണലിൽ ഇരുന്നു ഒരിക്കൽ പരിപുഷ്ടമായിരുന്ന, പക്ഷേ ഇപ്പോൾ ഉണങ്ങിപ്പോയ പാടങ്ങൾ നോക്കി ഇരിക്കുകയായിരുന്നു. കടങ്ങൾ കയറിക്കൂടിയിരുന്നു, തന്റെ ഭൂമി രക്ഷിക്കാനുള്ള പ്രതീക്ഷ മുഴുവൻ അസ്തമിച്ചുപോയതുപോലായിരുന്നു. ഓരോ രാത്രിയും, കുഞ്ഞുമകൾ മീര ചോദിച്ചു, “അപ്പാ, നമ്മുടെ പാടങ്ങൾ വീണ്ടും പച്ചപിടിക്കുമോ?” രവി മറുപടി അറിയുന്നില്ലായിരുന്നു.
ഒരു സന്ധ്യയിലായിരുന്നു, ഒരു പഴയ മരച്ചട്ടി വൃത്തിയാക്കുന്ന സമയത്ത് രവി തന്റെ പരേതയായ ഭാര്യ എഴുതി വച്ച ഒരു കത്തുകളുടെ പൊടി പിടിച്ച കെട്ട് കണ്ടത്. അതിൽ ഒരു കത്ത് മുമ്പ് കണ്ടിട്ടില്ല. അതിൽ എഴുതിയിരുന്നത്:
റവി, ജീവിതം താങ്ങാനാവാത്ത പോലെ തോന്നുമ്പോൾ, മീരയെ ഓർക്കൂ. അവൾ നമുക്ക് വീണ്ടെടുക്കാൻ ഉള്ള പ്രതീക്ഷയാണ്. നമുക്ക് കൃഷി ചെയ്യുന്ന മണ്ണിനെപ്പോലെ അവളും ശക്തിയുള്ളവളാണ്. മുട്ടിമടക്കരുത്, അവളുടെ ചിരി ഓരോ ബുദ്ധിമുട്ടിനും മുകളിലാണ്.
കത്ത് വായിച്ചപ്പോൾ രവിയുടെ കണ്ണുകളിൽ പൊങ്ങിയിരുന്നു. പ്രചോദനം പകർന്ന്, വീണ്ടും പരിശ്രമിക്കാനൊരുങ്ങി. അടുത്ത ദിവസം, അയൽവാസികളെ സമീപിച്ച് ഒരു കൂട്ടായ കൃഷി സംരംഭത്തിന് പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. ആദ്യമായിട്ട് മന്ദഗതിയിലായിരുന്നെങ്കിലും, ഗ്രാമവാസികൾ ഒടുവിൽ കൈകോർത്തു.
മാസങ്ങൾ കടന്നുപോയി, പങ്കുവെച്ച സ്രോതസുകളും ആത്മവിശ്വാസവും കൊണ്ട് പാടങ്ങൾ വീണ്ടും പച്ചപിടിച്ചു. മീര പച്ചയായ പാടങ്ങൾക്കിടയിൽ ഓടുമ്പോൾ അവളുടെ ചിരി ഗ്രാമത്തിന്റെ മുഴുവൻ കോണിലും നിറഞ്ഞു.
ആകാശത്തേക്ക് നോക്കിക്കൊണ്ട് രവി ചുരുണ്ട ഗാഥയായി പറഞ്ഞു: “നന്ദി ലക്ഷ്മി. നിന്റെ വാക്കുകൾ നമ്മെ രക്ഷിച്ചു.
ഗ്രാമമൊട്ടാകെ കഥ പടർന്നു. തീവ്രവിശ്വാസവും ഐക്യവുമുണ്ടെങ്കിൽ മണ്ണിനെയും മനസ്സിനെയും ജീവൻ കൊടുക്കാമെന്ന് ഇത് എല്ലാവരെയും ഓർമ്മിപ്പിച്ചു.
ഒരു സന്ധ്യയിലായിരുന്നു, ഒരു പഴയ മരച്ചട്ടി വൃത്തിയാക്കുന്ന സമയത്ത് രവി തന്റെ പരേതയായ ഭാര്യ എഴുതി വച്ച ഒരു കത്തുകളുടെ പൊടി പിടിച്ച കെട്ട് കണ്ടത്. അതിൽ ഒരു കത്ത് മുമ്പ് കണ്ടിട്ടില്ല. അതിൽ എഴുതിയിരുന്നത്:
റവി, ജീവിതം താങ്ങാനാവാത്ത പോലെ തോന്നുമ്പോൾ, മീരയെ ഓർക്കൂ. അവൾ നമുക്ക് വീണ്ടെടുക്കാൻ ഉള്ള പ്രതീക്ഷയാണ്. നമുക്ക് കൃഷി ചെയ്യുന്ന മണ്ണിനെപ്പോലെ അവളും ശക്തിയുള്ളവളാണ്. മുട്ടിമടക്കരുത്, അവളുടെ ചിരി ഓരോ ബുദ്ധിമുട്ടിനും മുകളിലാണ്.
കത്ത് വായിച്ചപ്പോൾ രവിയുടെ കണ്ണുകളിൽ പൊങ്ങിയിരുന്നു. പ്രചോദനം പകർന്ന്, വീണ്ടും പരിശ്രമിക്കാനൊരുങ്ങി. അടുത്ത ദിവസം, അയൽവാസികളെ സമീപിച്ച് ഒരു കൂട്ടായ കൃഷി സംരംഭത്തിന് പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. ആദ്യമായിട്ട് മന്ദഗതിയിലായിരുന്നെങ്കിലും, ഗ്രാമവാസികൾ ഒടുവിൽ കൈകോർത്തു.
മാസങ്ങൾ കടന്നുപോയി, പങ്കുവെച്ച സ്രോതസുകളും ആത്മവിശ്വാസവും കൊണ്ട് പാടങ്ങൾ വീണ്ടും പച്ചപിടിച്ചു. മീര പച്ചയായ പാടങ്ങൾക്കിടയിൽ ഓടുമ്പോൾ അവളുടെ ചിരി ഗ്രാമത്തിന്റെ മുഴുവൻ കോണിലും നിറഞ്ഞു.
ആകാശത്തേക്ക് നോക്കിക്കൊണ്ട് രവി ചുരുണ്ട ഗാഥയായി പറഞ്ഞു: “നന്ദി ലക്ഷ്മി. നിന്റെ വാക്കുകൾ നമ്മെ രക്ഷിച്ചു.
ഗ്രാമമൊട്ടാകെ കഥ പടർന്നു. തീവ്രവിശ്വാസവും ഐക്യവുമുണ്ടെങ്കിൽ മണ്ണിനെയും മനസ്സിനെയും ജീവൻ കൊടുക്കാമെന്ന് ഇത് എല്ലാവരെയും ഓർമ്മിപ്പിച്ചു.
